غار نخجیر؛ گنجینه‌ای 70 میلیون ساله از اسرار طبیعت

به گزارش خبرنگار مهر، این غار 12 کیلومتری با دالانها و دهلیزها و اشکال مختلفی چون لاک پشت و بچه فیل و ...نمادی از رمز و رازهای طبیعت را پنهان کرده است که می تواند مبنای تحقیقاتی برای پیش بینی سونامی، تغییرات اقلیمی و آب و هوایی باشد.

سفر دو روزه انجمن غارنوردان کشور به غار نخجیر که پنجشنبه و جمعه انجام شد فرصتی را فراهم کرد تا این هیئت 30 نفره ضمن بازدید از غار، ویژگی های این غار آهکی را از جمله نقشه برداری، خسارتها و شیوه های حفاظت از غار آهکی را تخمین بزنند. هر چند به گفته جواد نظام دوست رئیس هیئت مدیره غار و غارشناسی کشور هنوز نمی توان حجم دقیق خسارت به غار  را در اثر بهره برداری غیر اصولی و حضور گردشگر تخمین زد و نیاز به نظرات تمام این کارشناسان دارد.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر اینکه کف سازی غار در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست تصریح کرد: باید در فازهای بعدی شتاب زده عمل نکنیم.

نظام دوست با اشاره به اینکه خسارتهای وارده به غار جبران ناپذیر است گفت: هر جریانی که از بیرون به غار وارد شود غیرقابل جبران است.

وی یکی از مشکلات خسارت به غارها را نداشتن کارشناس غارشناسی و تدریس این رشته در دانشگاههای کشور دانست و گفت: کارگروه غارشناسی نیز که 13 وزارت خانه در آن عضو هستند هنوز تجهیز مالی نشده است.

وی غارها را منشور چند وجهی دانست و گفت: نباید به غارها صرف گردشگری فکر کنیم و حتما نیاز نیست همه غارها برای ورود گردشگر آماده شوند.

وی گفت: یک غار می تواند مبنای تحقیقات دانشجویان شود تا دوره های کم آبی، تغییرات اقلیمی، سونامی و خشکسالی ها را با مطالعه غارها کشف کنیم.

زمانی غار دارای جذابیت است که طبیعت اولیه خود را حفظ کند

پیمان یاوری یکی از امدادگران غارنوردی نیز در گفتگو با مهر افزود: زمانی غار دارای جذابیت است که طبیعت اولیه خود را حفظ کند اما وقتی بکر بودن و طبیعت خود را از دست بدهد این اتفاق نخواهد افتاد.

وی با بیان اینکه لزومی ندارد غار را عمومی کنیم گفت: می توان با تبلیغ و حفظ بکر بودن گردشگر خاص را برای بازدید غارنخجیر دعوت کرد تا ضمن اینکه آسیب به غار زده نشود با ورود گردشگران خاص به غار درآمدزایی نیز بدست آورد.

یاوری ادامه داد: اگر در غار برای بازدید کننده چیپس و پفک بدهی، موبایل آنتن بدهد و نور کافی هم وجود داشته باشد که عملا کاری برای بازدید کننده انجام نداده ایم.

یاوری گفت: پوشیدن لباس مخصوص غارنوردی و نور کم در غار، هم جذابیت غار را بیشتر می کند و هم امکان آسیب به غار را کم می کند.

نحوه توریستی کردن غار مورد بررسی قرار گیرد

وحید بهرامی عضو انجمن غارنوردی نیز با تاکید بر اینکه باید نحوه توریستی کردن غار مورد بررسی قرار گیرد به مهر گفت: باید برای توریستی کردن غارها کمیت را نادیده بگیریم و به کیفیت بپردازیم.

وی ادامه داد: سنگ فرش کردن و موزاییک کردن غارها از جمله غار نخجیر زجر آور است.

 وی ادامه داد: با نمایش چند فیلم کوتاه می توان برای مردم قبل از ورود به غار آنها را با صدمه زدن به غار آگاه کرد.

وی گفت: در برخی کشورهای دنیا دیگر مرسوم نیست عموم مردم به داخل غار بروند. برای آنها فیلم سه بعدی را نمایش می دهند چرا که با ورود به غارها آسیب جدی به آنها وارد می شود.

دم و بازدم بازدیدکنندگان به غار نججیر آسیب می زند

افسانه مینایی عضو هیئت مدیره انجمن غارشناسی کشور نیز با بیان اینکه حتی دم و بازدم بازدید کنندگان به غار نججیر آسیب می زند به خبرنگار مهر می گوید: دم و بازدم های بازدید کنندگان دمای غار را تغییر می دهد که این تغییرات دمایی باعث تغییر رنگ سنگهای آهکی می شود.

وی با بیان اینکه حیات غارها به وجود آب گره خورده است تصریح کرد: اگر در منطقه خشکسالی اتفاق بیفتد و سطح آبهای زیرزمینی کاهش یابد حیات غار نیز به خطر افتاده است.

شهردار نراق نیز اقتصادی کردن غارها را محصول عدم تغییر استراتژی ها دانست و گفت: ما نمی توانیم روز غار پاک داشته باشیم چرا که در وهله اول باید شهر پاک، منطقه پاک و سپس در درون آن غار پاک داشته باشیم.

مرادی با تاکید بر اینکه حفاظت از غار نخجیر باید به سبد مطالبات مردمی تبدیل شود و مردم خواستار حفاظت غار باشند تصریح کرد: در بحث گردشگری در استان ایدئولوژی نداریم و برای همین دچار مشکل هستیم.

وی با تاکید  ادامه داد: اگر این عدم استراتژی و توسعه گردشگری در استان ادامه پیدا کند تا 10 سال آینده هم هیچ اتفاقی برای گردشگری استان و از جمله غار نخجیر نخواهد افتاد.

ظرفیت های خدادادی را بد مدیریت می کنیم

وی با بیان اینکه این ظرفیت خدادادی را بد مدیریت می کنیم گفت: غارمحصول آب است اما در حال حاضر با چاه آبی که در کنار غار وجود دارد و مورد استفاده مردم دلیجان است کل منابع آبی غار پایین آمده است.

مرادی با بیان اینکه خشک شدن دریاچه کنار این غار نیز ناشی از همین پایین آمدن سطح آب بود ادامه داد: این غار ظرفیت پذیرش بیش از حدگردشگر را ندارد.

وی ضمن مخالفت با سرمایه گذاری در این غار ادامه داد: تجهیز سایت با سرمایه گذاری متفاوت است این مجموعه باید تجهیز شود اما وقتی یک شهر تاریخی در 5 کیلومتری غار وجود دارد لزومی ندارد در دل طبیعت هتل بسازیم و یک شهر دیگر ایجاد کنیم.

وی یکی از مشکلات شهر نراق را متروکه شدن خانه های تاریخی دانست و گفت: گردشگر می تواند یک ساعت در غار باشد و بقیه روز را در نراق یا دلیجان ساکن شود.

شهردار نراق با تاکید بر اینکه در حال حاضر سیاستهای اتخاذشده گردشگری در استان به متروکه شدن خانه های تاریخی نراق دامن زده است گفت: وقتی گردشگر می تواند بیاید از منطقه جاسب، مناطق گردشگری دلیجان در کنار غار دیدن کند و در خانه های تاریخی نراق نیز ساکن شود ساختن شهر جدید و سرمایه گذاری های کلان در کنار غار چه لزومی می تواند داشته باشد.

سرپرست معاون سرمایه گذاری سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی استان مرکزی نیز با بیان اینکه غارنخجیر در دور اول سفر دکتر احمدی نژاد به استان به عنوان منطقه نمونه گردشگری مصوب شده است، گفت: این غار در سال 1380 به سازمان ایرانگردی واگذار شد و از سال 81 تا 83 نورپردازی و 1200 متر کف سازی غار صورت گرفت.

مصطفی فراهانی با بیان اینکه غارنخجیر به عنوان پایلوت غارپاک انتخاب شده است گفت: غار نخجیر به لحاظ برخورداری از موقعیت جغرافیایی مناسب، پتانسیل بالا و امکان بازدید آسان، از میان غارهای کشور بعنوان پایلوت برگزاری همایش ملی روزغار پاک (در روزهای 3 و 4 مهرماه ) انتخاب شده است.

وی ادامه  داد: چگونگی بهره برداری از غار، برطرف کردن سوء تفاهمات برای سرمایه گذاری و بهره برداری از غارو معرفی توانمندی غارنخجیر از جمله اهداف همایش روز غار پاک خواهد بود که سوم و چهارم مهر ماه برگزار می شود.

غارنجیر در سال 68 توسط سازمان آب كشف شد و در نهايت 20 سال پس از آن، به بهره‌برداري عمومي رسيد. چال نخجیر که گفته می‌شود شبیه نای انسان با هزاران فرعی است،‌ غاری سه طبقه به‌شمار می‌آید که دو طبقه از آن با ایجاد مسیرها و پله‌هایی، برای بازدید گردشگران آماده شده است.

طبقه نخست سفره آب زيرزميني و درياچه‌اي را شامل مي‌شود كه در عمق 61 متري از سطح غار است و تا 19 متر عمق دارد؛ طبقه‌هاي دوم و سوم غار هم پوشيده از آبشارهاي آهكي، قنديل‌ها و سنگ‌هاي آهكي است.

سنگ‌هاي آهكي غار با تعداد بسيار و شكل‌هايي منحصر به فرد به دليل عبور نور از سطح خود، در تمامي مسير غار به چشم مي‌خورند و از جمله ويژگي‌هاي جالب آنها اين است كه هر 100 سال، 2/5 سانتي‌متر به قطرشان افزوده مي‌شود كه بر اين اساس، زمين‌شناسان شكل آينده هر قسمت از غار را مي‌توانند پيش‌بيني كنند.

غارها گنجینه های سربه مهر زمین هستند، پر از اطلاعات، معلومات و داده های زمین. که اگر  از آنها بهره برداری می کنیم باید در حفظ آن هم کوشا باشیم. اما غار چال نخجیر در حالی درهای خود را برای ورود گردشگر باز کرده است که هنوز مسئله ممنوع بودن و آزاد بودن حضور گردشگر و سرمایه گذار در آن حل نشده است.

هرچند توصیه می شود در غارها چیزی به جا نگذاریم حتی رد پا، چیزی خارج نکنیم جز عکس و چیزی نکشیم جز زمان. اما ردپای مدیریت چندگانه در غار نخجیر به شدت محسوس است. غاری که تالار های چون ارتفاع، آب چکان، آبشار، سرو و کنفرانس به علت موقعیتهای هرقسمت و منحصر به فرد به خود اختصا داده است.

.....

گزارش: سمیه بصیرت