شهرهای نمونه گردشگری اما بدون امکانات

بسطام قطب عرفان شرق

بسطام و شهمیرزاد در استان سمنان دو شهر از 14 شهر برگزیده گردشگری کشور است که به دلیل غنای بالای جاذبه های طبیعی و تاریخی معنوی، در فهرست شهرهای نمونه گردشگری قرار گرفته و این در حالی است که این دو شهر از امکانات و زیرساخت های لازم برای جذب گردشگر بی بهره است.

مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان به دلایل انتخاب این دو شهر اشاره می کند و با بیان این که شهر بسطام به سبب وجود آثار تاریخی و معنوی باارزش از قرون اول و دوم هجری، در زمره این فهرست قرار گرفته است، در گفت وگو با جام جم می افزاید: وجود آرامگاه شیخ بایزید بسطامی و شیخ خرقانی به عنوان دو عارف گرانقدری که در دنیا بیشتر شناخته شده اند، می تواند این شهر را به عنوان قطب عرفان شرق نیز معرفی کند. ضمن این که هم اکنون ترکیه درصدد صاحب شدن بایزید همچون مولانا به نام خود است و در این زمینه اقداماتی را هم انجام داده است، در حالی که ما تاکنون کاری در این زمینه انجام نداده ایم، اما با حمایت دولت تدبیر و امید درصدد ثبت جهانی این مجموعه هستیم.

محمدحسین بحرالعلومی با اشاره به این که پرونده مجموعه تاریخی بایزید شامل حریم و برج و بارو که از معماری خاص و زیبایی برخوردار است، با عنوان ارگ تاریخی بسطام، در حال آماده شدن است، تصریح می کند: از آنجا که آرامگاه شیخ خرقانی نیز در فاصله نزدیکی از مجموعه بایزید قرار دارد، تلاش خواهیم کرد هر دو اثر را تحت یک مجموعه و در یک پرونده و به عنوان آثار تاریخی و معنوی بسطام به کارشناسان یونسکو معرفی کرده و در صورت موافقت به ثبت جهانی برسانیم.

وی دلیل انتخاب شهمیرزاد به عنوان دومین شهر گردشگری سمنان را چشم انداز طبیعی و غلبه فضای سبز آن به ساختمان ها و ساخت و سازهای شهری عنوان می کند و یادآور می شود: متاسفانه شهرداری دولت قبل، بدون توجه به این جاذبه طبیعی که قابلیت معرفی به جهان را دارد، مجوز بلندمرتبه سازی و قطع درختان زیادی را صادر و بخشی از منظر تاریخی و طبیعی شهر را نابود کرد که پس از معرفی این شهر به عنوان شهر گردشگری، این رویه متوقف و جلوی تخریب بیشتر گرفته شد و میراث فرهنگی اکنون درصدد است همان ترکیب قبلی باغ شهر را در این شهر حفظ و احیا کند.

این کارشناس مسئول درباره شرایط امکانات و زیرساخت های این دو شهر گردشگری نیز یادآور می شود: این دو شهر از نظر امکانات اقامتی و دیگر زیرساخت های مورد نیاز بسیار ضعیف است، به طوری که اکنون هیچ مرکز اقامتی فعال در شهمیرزاد وجود ندارد و بسطام نیز فقط دارای یک مهمانسرای جهانگردی دو ستاره است، اما ساخت یک کمپینگ با 80 درصد پیشرفت و یک هتل در بسطام در حال انجام است و دو خانه اقامتی نیز در شهمیرزاد در حال آماده سازی و بازگشایی است. البته از آنجا که شهمیرزاد، نزدیک مهدی شهر است، هتل های این شهر، شهمیرزاد را هم پوشش داده و نیاز اقامتی این شهر را در مقطع کنونی تا حدی برطرف می کند.

مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با اشاره به این که ایجاد بقیه زیرساخت های مورد نیاز این دو شهر باید در طرح جامع گردشگری آنها گنجانده و تهیه شود، می گوید: برای تهیه این طرح، رایزنی هایی با شهرداری شده است که در صورت مشارکت شهرداری این کمبودها نیز برطرف خواهد شد، ضمن این که طرح جامع گردشگری استان سمنان نیز از دو سال پیش در حال آماده سازی است و با تکمیل و اجرای آن، خودبه خود بخشی از کار مطالعه و ایجاد برخی زیرساخت های این دو شهر نیز آماده خواهد شد.

لاهیجان پایگاه تشیع

مدیرکل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گیلان نیز به دلایل انتخاب لاهیجان به عنوان شهر نمونه گردشگری اشاره می کند و در گفت و گو با جام جم می افزاید: وجود جاذبه های طبیعی زیبا و متنوع، جاذبه های تاریخی همچون بافت تاریخی که همچنان حفظ شده، بناها و المان های تاریخی، پیشینه مذهبی که از این شهر به عنوان پایگاه تشیع یاد می کند، جاذبه های انسان ساز این شهر همچون تله کابین و بام سبز و صنایع دستی متنوع آن، مجموعه ای از ظرفیت های گردشگری لاهیجان است که واقع شدن آنها در کنار یکدیگر، این شهر را لایق دریافت عنوان شهر نمونه گردشگری کرده است.

رضا علیزاده درباره امکانات و زیرساخت های این شهر نیز می گوید: اگرچه لاهیجان دارای 127 واحد اقامتی نظیر هتل، هتل آپارتمان و مهمانسرا با 394 اتاق است، اما این میزان واحد اقامتی پاسخگوی نیاز فعلی و حجم فعلی گردشگران این شهر هم نیست و این نیاز هنگام اوج حضور مسافر در این شهر، با افزودن کمپینگ های شهرداری و مدارس برطرف می شود.

وی با تاکید بر این که امکانات فعلی و زیرساخت های این شهر در حد عنوان شهر نمونه گردشگری نیست و باید مطابق با این تعریف و استاندارد ارتقا یابد، می افزاید: آنچه اکنون در حوزه گردشگری برای ما مهم بوده و پیگیر آن هستیم، ایجاد پروژه های سرمایه گذاری متناسب با نیاز یک شهر نمونه گردشگری است که طرح مطالعاتی آن نظیر پروژه های مورد نیاز و نقاط مناسب ساخت آنها اکنون تهیه شده و منتظر ورود سرمایه گذاران به این بخش هستیم که در صورت تمایل، تسهیلات لازم نیز در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.

به دنبال تخصیص اعتبار ویژه هستیم

در همین ارتباط جلال تاجیک، مدیرکل دفتر مناطق نمونه و زیرساخت های گردشگری نیز با بیان این که تاکنون از ظرفیت های موجود در شهرهای نمونه گردشگری برای جذب گردشگر استفاده نشده است، به جام جم می گوید: ما در مقطع کنونی با دعوت از شهرداران این شهرها، از آنها خواستیم با اعطای تسهیلاتی همچون تخفیف عوارض و اختصاص زمین به سرمایه گذاران برای فراهم کردن زیرساخت هایی همچون اماکن اقامتی، به رفع مشکل کمبود امکانات مبادرت کنند.

وی با اشاره به این که قطعا بعضی شهرها با وجود برخوردار بودن از ظرفیت های تاریخی و طبیعی، از فهرست شهرهای نمونه گردشگری هیات دولت جا مانده اند، می افزاید: به هر روی انتخاب این 14 شهر، تصمیمی بوده که در هیات دولت قبلی گرفته شده و ما نیز به احترام آن، همان فهرست را دنبال کردیم.

مدیرکل دفتر مناطق نمونه و زیرساخت های گردشگری کشور، شهرهای نمونه گردشگری را متفاوت با بحث مناطق گردشگری می داند و یادآور می شود: مناطق گردشگری محل تجمع و زندگی نبوده و بدون امکانات و زیرساخت های گردشگری است که ما با دعوت از سرمایه گذاران در این مناطق که وسعتی بالای 50 هکتار دارند، از آنها خواسته ایم در آنجا زیرساخت هایی نظیر هتل، پارکینگ و سرویس بهداشتی بسازند. در حالی که شهرهای نمونه گردشگری این امکانات را دارد، ولی از آنها بهره برداری نشده است و به توجه بیشتر نیاز دارد.تاجیک با اشاره به این که شاید در آینده تعداد این شهرها به 20شهر افزایش یابد، تاکید می کند: درصدد هستیم تا با مشارکت سازمان مدیریت (معاونت برنامه و بودجه) در برنامه ششم توسعه، ردیف اعتبار ویژه ای برای شهرهای نمونه گردشگری در نظر بگیریم؛ زیرا به دلیل غفلت از مصوبه شهرهای نمونه گردشگری در دولت گذشته و وجود موانعی چون نبود بودجه، منابع بانکی و نارضایتی سرمایه گذاران در شهرهای نمونه گردشگری، روند اجرایی مصوبه این شهرها با کندی زیادی همراه بوده است.