فرهنگ و تمدن دیرینه استان کرمانشاه

شرایط مختلف جغرافیایی استان کرمانشاه از سالیان دور ایجاب کرده است که وسایل و ابزارهایی منطبق با نیاز هایی که داشته اند به دست خود بسازند و همین موضوع سبب شده است که گنجینه ای بزرگ به عنوان هنرهای بومی و صنایع دستی در استان کرمانشاه در گوشه و کنار به چشم بیاید.

گنجینه ای که امروز یک صنعت است و مبلغ قابل توجهی از صادرات کرمانشاه را به خود اختصاص داده است.

برخی از صنایع دستی سابقه ای به اندازه زندگی بومیان منطقه دارند

معاون صنایع دستی هنرهای بومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: برخی از صنایع دستی در استان کرمانشاه سابقه ای به قدمت زندگی ساکنان بومی مناطق دارند که تعمق در آن انسان را به شگفتی می اندازند.

نصرت الله سپهر افزود: مثلا با نگاهی به درازنای زندگی کوچ نشینی منطقه که به حدود سه هزار سال پیش باز می گردد و ابزار و وسایلی که عشایر از همان ابتدا برای برطرف شدن نیازهای خود دست به ساخت آن زده اند به قدمت آنها پی خواهیم برد.

وی گفت: «چیغ» یا چیت یکی از همین صنایعی است که عشایر کرمانشاهی هنوز هم برای حفاظت از سیاه چادر های خود از آن استفاده می کنند. مصنوعی که در آن هنر و ذوق مردمان این دیار موج می زند.

چیغ، نمادی از تمدن زندگی بشری در سه هزار سال پیش

سپهر گفت: نگاهی دقیق تر به «چیغ» و تحلیل کاربردی آن نیز از یک تمدن آشکار 3 هزار ساله خبر می دهد، اینکه بومیان منطقه چگونه بر اساس دریافتی که از زندگی داشته اند وسیله ای را می سازند که فضاهای زندگی را درست مانند پارتیشن بندی های امروزی برایشان تفکیک کند.

وی با اشاره به اینکه این وسیله در دو نوع ساده و رنگی بافته می شود، افزود: شاید این روزها دیگر کمتر شاهد این باشیم که کسی از طریق چیغ بافی یا همان چیت بافی ارتزاق کند. این وسیله این روزها بیشتر بنا به استفاده و با سفارش بافته می شود.

معاون صنایع دستی هنرهای بومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: چیغ از نی های بلند و یک اندازه ای بافته می شود که از ابتدا تا انتهای هر کدام از آنها به وسیله پشم های رنگ رزی شده و با نقش و نگارهایی که زاییده ذهن بافنه است پیچیده می شود.

وی افزود: سپس این نی های هم اندازه و بافته شده را به هم می دوزند و به این ترتیب دیواره ای خوش رنگ و نگار آفریده می شود که فضای درونی سیاه چادر ها را برای عشایر و البته مردمان روستاها تقسیم بندی می کند.

صادرات شش میلیون دلاری صنایع دستی کرمانشاه

سپهر با اشاره به صادرات صنایع دستی استان کرمانشاه در شش ماهه نخست سالجاری اظهار داشت: از ابتدای سال جاری تا پایان شش ماهه اول سال بیش از 6 میلیون دلار صنایع دستی از استان کرمانشاه به مقصدهای مختلف صادرات داشته ایم.

وی افزود: این محصولات علاوه بر مناطق مختلف داخل کشور به کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا صادر می شود که مشتریان خاص خود را دارد و با استقبال ویژه ای روبه رو شده است.

وی همچنین از علاقمندی شیخ نشین های منطقه به صنایع دستی کرمانشاه سخن گفت و اظهار داشت: کشورهای حاشیه خلیج فارس بازار هدف خوبی برای صنایع دستی کرمانشاه است.

دو سوم صادرات صنایع دستی کرمانشاه ثبت نمی شود

این مسئول با اشاره به عدم ثبت بسیاری از صادرات صنایع دستی از طریق مراجع اعلام کننده آمار صادرات، افزود: بسیاری از صادرات صنایع دستی استان کرمانشاه از راه هایی به غیر از گمرک مثل صادرات نفری است و همین باعث شده است که آمار شش میلیون دلاری صادرات توسط گمرک تا حدود یک سوم میزان اصلی اعلام شود.

سپهر گفت: بسیاری از صنایع دستی استان کرمانشاه توسط هنرمندان و توریستها به صورت چمدانی به خارج از کشور می رود و این در حالی است که این نوع صادرات حدود دوسوم صادرت صنایع دستی می شود.

وی با اشاره به مصادیقی در این خصوص، افزود: رانندگان ترانزیت که از کشور عراق وارد استان کرمانشاه می شوند هنگام خروج و با عبور از شهرستان دالاهو همواره از محصولات فلزی این شهرستان خرید کرده و سفارش می دهند در حالی که این فروش در هیچ آماری ثبت نمی شود.

سپهر گفت: در این مورد ما می توانیم با اندیشیدن تمهیداتی برای کنترل خروج صنایع دستی از کشور این آمار را ثبت کنیم. کنترل در این مورد نه برای محدود کردن بلکه برای تشویق افرادی است که صنایع دستی را خرید می کنند و به خارج از کشور به عنوان سوغات یا حتی مقاصد دیگر می برند.

از خریداران خارجی صنایع دستی حمایت می کنیم

وی افزود: اداره کل میراث فرهنگی این آمادگی را دارد تا برای کارشناسان گمرک دوره های آموزشی در این زمینه برگزار کند.

معاون صنایع دستی هنرهای بومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه گفت: این کنترل و نظارت ها بیشتر باید با این هدف انجام شود که به هر دلیلی اعم از نا آشنایی کسانی که اقدام به خروج این صنایع از کشور می کنند کالایی نامرغوب به عنوان نماینده صنایع دستی استان از کشور خارج نشود.

وی بر حمایت از کشانی که صنایع دستی را برای خرید های خود و سوغات به خارج از ایران انتخاب می کنند، تأکید کرد.

صنایع دستی استان کرمانشاه معرف گنجینه ای از فرهنگ ها و آداب و رسوم دیرینه مردم این دیار است و علاوه بر اینکه می تواند در صنعت گردشگری یک عامل موثر باشد یک توانمندی بالقوه برای درآمد زایی و اشتغال محسوب می شود که باید به آن توجه بیش از پیش داشت