خیابان سربالایی را می‌روی تا جایی که دیوار بلند سمت راستت تمام شود. رو به رویت گنبد سبزرنگی است که از آن قدیمی‌ترین تکیه‌های به جا مانده تهران است. نزدیک به ۱۶۰ سال قدمت دارد و در یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تهران همچنان پررونق است. جایی نزدیک کوچه‌باغ‌های نیاوران.
تکیه فضای نسبتا بازی دارد. مساحت آن 1500 مترمربع است. صحن میانی اش مستطیلی با گوشه های پخ شده است که در چهار ضلعش طاق نماها و غرفه هایی در دو طبقه ساخته شده اند. فضای میانی تکیه، در اصل روباز بوده و تنها هنگام مراسم با چادر مسقف می شده که حدود نیم قرن پیش، با کمک افراد خیر و استادی استاد حسن بخارا با پوشش شیروانی پوشانده شد.
با وجود تعمیر هنوز هم ساختار یک قرن و نیم پیش تکیه حفظ شده و از قسمت های سکوی دایره ای شکل میانی برای اجرای شبیه خوانی استفاده می شود. قطر فضای دایره ای آجری وسط 20 متر است که اطراف آن ده ستون چوبی با پوشش چوب گردو قرار دارد. در ایوان که شرکت کنندگان در آن می نشینند و مراسم را تماشا می کنند، لبه های ایوان هنوز چوبی و دست نخورده باقی مانده است .
روی ایوان پایین، ایوان دیگری بنا شده که طبقه دوم تکیه را تشکیل می دهد و جایگاه زنان است . در اصلی تکیه هم با ارتفاع بیش از سه متر و نیم و قطر 50 سانتی متر از چوب گردو ساخته شده که همچنان پابرجاست .
حالا ضریحی هم در میان تکیه هست که سه سال پیش وقف تکیه شد. هنوز هم در تکیه نیاوران تعزیه اجرا می شود و بچه های نیاوران خود تعزیه خوانی می کنند. آن طور که یکی از قدیمی های تکیه می گوید قدیم تر ها در محل کنونی منبر، مسیری بود که پله می خورد و به طبقه بالا که قسمت خانم ها بود، راه داشت. اما حالا جمعیت آنقدر بیشتر شده که نمی توان به شکل گذشته از اینجا استفاده کرد. دیوارهای این قسمت بلند شده است و دیگر لازم نیست از آن بالا مراسم پایین را نگاه کنند، تلویزیون های ال سی دی بزرگی اینجا نصب شده است. قدیم حتی تعزیه خوان را هم از قم می آوردند اما حالا خود اهالی تعزیه خوانی می کنند. چند روز بعد از عاشورا تا آخرهای صفر تعزیه خوانی شروع می شود و روحانیانی مثل ملا ابوتراب، حاج آقا دین پرور، حاج آقا دربندی، شیخ هادی نوری و در ۴۰ سال اخیر حاج آقا مصطفوی بالای منبر این تکیه رفته اند.
دور و بر اگر بگردی پشت پاساژهای شیک و معروف تهران و ساختمان های مدرن مسکونی، کوچه هایی هم هست که دیواری کاهگلی و دراز یک طرفش را گرفته است و سوی دیگر کوچه یک درخت چنار هست که دور تا دور تنه اش را آسفالت گرفته است و ماشینی اگر بخواهد رد شود، از بین دیوار کاهگلی و چنار، دست فرمان راننده اش باید در حد کوچه های نیاوران باشد.
یک ساختمان معروف بلند و شیک و مدرن هم هست که معمار خوش ذوق آن وسط همین کوچه باغ ها طوری طراحی کرده که یک درخت هم قطع نشود و ساختمانش هم سبز و خوش آب و هوا باشد. هرچند همزیستی ساختمان بلند امروزی و درختان کهنسال در این نقطه از شهر کم دیدنی نیست اما هرچه هست به پای باغ های قدیم نیاوران نمی رسد. البته آن ور دیوارها هنوز هم یکی دو تا باغ قدیمی هست با درختان بلند و قدیمی که اغلب رها شده تا کی برسد که ساختمان بلند تازه ای جای این درخت ها را هم بگیرد.
یکی از همین باغ ها هم زمانی باغی بود که امروز بیشتر برای تماشای کاخ نیاوران به آن می روند. باغ در کنار روستایی که در نیاوران امروز قرار داشت، به جای نیزاری که در همسایگی روستا واقع بود ساخته شد. باغ ییلاقی فتحعلی شاه قاجار را که در این نیزار ایجاد شد، «نی آوران» نامیدند که بعدا به نام «نیاوران» مشهور شد. محمدشاه نیز در همین باغ بنای کوچک و ساده ای ساخت و به دنبال او ناصرالدین شاه قاجار «کاخ صاحبقرانیه» را در این باغ بنا کرد.
آخرین بنایی که در دوران قاجار در این باغ ساخته شد، کوشک احمدشاهی است. بعدتر عملیات احداث کاخ نیاوران به دستور محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۳۷ آغاز شد و با وقفه ای که در ساخت آن پیش آمد، سال ۱۳۴۶ به اتمام رسید. در زمان فتحعلی شاه قاجار کاخ کوچک تری در محل فعلی کاخ نیاوران قرار داشت که در زمان محمدرضا پهلوی تخریب و کاخ نیاوران به جای آن ساخته شد.
این بنا با مساحتی حدود ۹۰۰۰ مترمربع در دو طبقه و یک نیم طبقه احداث و در ابتدا به عنوان محلی برای پذیرایی مهمانان خارجی در نظر گرفته شد، اما پس از پایان ساخت به محل سکونت محمدرضا پهلوی و خانواده اش اختصاص یافت. طراح بنا محسن فروغی بود که طرح خود را بیشتر از معماری ایرانی و تلفیقی از هنر پیش و پس از اسلام الهام گرفته بود.
همچنین گچبری توسط استاد عبداللهی، آینه کاری توسط استاد علی اصغر و کاشیکاری نمای خارجی توسط استاد ابراهیم کاظم پور انجام شده است. حالا اما جدای از فضای تاریخی کاخ ها فضای طبیعی محوطه هم بسیار زیباست و می تواند بویژه در ساعت های آغازین روز در میان درختان چنار کهنسال و چمن سرسبز و فواره های چرخان آب تر و تازگی نایابی در تهران را ارمغان بیاورد. اینها همه در میان دیوارهای بلندی پنهان است که سال هاست آجر روی آجر چیده شده اند دور تا دور مجموعه نیاوران و ضلع شرقی خیابان نیاوران. دیوار را تا انتها که بروی، گنبد سبزی رو به رویت هست که تکیه نیاوران است.مسعود بُربُر / چمدان (ضمیمه آخر هفته روزنامه جام جم)
نوشته تکیه نیاوران قدیمی‌ترین تکیه‌های به جا مانده تهران اولین بار در توریست ها - گردشگری - جهانگردی - ایرانگردی پدیدار شد.