در طي ساليان گذشته، شهرهاي گمشده يا مفقوده جهان همواره محل کنجکاوي گردشگران بوده‌اند. شهرهايي متعلق به تمدن‌هاي باستان که به رغم شکوه و عظمت طولاني مدت خود، اين روزها يا اثري از آن‌ها نيست و يا جز خرابه‌اي از آن‌ها باقي نمانده است. آنچه در ادامه خواهيم خواند معرفي چند شهر گمشده جهان است که زماني از اهميت فراواني برخوردار بودند.
تيکال، گواتمالا:
تيکال که در حال حاضر جمعيتي نزديک به 200 هزار نفر در آن ساکن‌اند، در فاصله سال‌هاي 200 تا 900 ميلادي بزرگترين شهر ماياها بوده است. با اين وجود زماني که جمعيت اين شهر به حداکثر خود رسيد، تيکال دچار قحطي و خشکسالي عظيمي شد که به خالي شدن آن در فاصله سال‌هاي 830 تا 950 ميلادي انجاميد. با تداوم اين روند، تيکال مرکزيت خود را از دست داد و رفته رفته از سال 950 به بعد تبديل به شهري متروکه شد. در قرن‌هاي دهم و يازدهم ميلادي نيز جنگل‌هاي باران زاي گواتمالا اين شهر را کاملا متروکه کرد تا براي هزار سال آينده جز ويرانه‌اي از آن باقي نماند. گفتني است ساکنان اين شهر در ويرانه‌هاي آن زندگي مي‌کنند.
ماچو پيچو، پرو:
شهر ماچو پيچو که در سال 1911 توسط يک مورخ اهل هاوايي کشف شد در حال حاضر به عنوان شناخته شده‌ترين شهر گمشده جهان به شمار مي‌رود . اين شهر که در بالاي دره اروباما قرار گرفته توسط چشمه‌ها و مزارع کشاورزي پوشيده شده، صدها سال از ديد عموم مردم پنهان مانده بود. گفتني است ماچو پيچوي مشهور امروز تا سال 1911 هيچ معروفيتي در ميان مردم جهان نداشت.
تاکسيلا، پاکستان:
(جاذبه های گردشگری پاکستان)شهر تاکسيلا که در شمال غربي پاکستان قرار دارد در سال 518 پيش از ميلاد مقر فرماندهي پادشاه افسانه‌اي ايران «داريوش کبير» بود اما در سال 326 پيش از ميلاد به دست اسکندر مقدوني فتح شد. پس از آن چندين مرتبه ديگر به دست اقوام مختلف افتاد و رفته رفته تبديل به مرکز هميشگي آيين بودا شد. نام اين شهر در کتاب مقدس مسيحيان نيز آمده است. گفتني است اهميت شهر تاکسيلا به دليل موقعيت آن بوده است. موقعيتي که اين شهر را در مرکز 3 راه تجاري بسيار حياتي قرار داده بود. با اين وجود تاکسيلا در قرن پنجم ميلادي به دست «هان‌ها» ويران شد.
کارال، پرو:
(جاذبه های گردشگری پرو)بدون شک شهر گمشده کارال در پرو را مي‌توان يکي از قديمي‌ترين شهرهاي قاره امريکا برشمرد. شهر کارال که يکي از بزرگترين شهرهاي تمدن «نورت شيکو» به شمار مي‌رفت محل سکونت بيش از 3 هزار نفر در فاصله سال‌هاي 2600 تا 2هزار پيش از ميلاد بوده است. يکي از مهمترين ويژگي‌هاي اين شهر وجود يک محوطه عمومي بزرگ با سکوها يا سطوح دايره‌اي سنگي بود که مردم در آن به داد و ستد مي‌پرداختند.
اسکارا برايي، اورکني:
اين سکونتگاه که در جزيره اورکني قرار دارد به عنوان يکي از سالم‌ترين دهکده‌هاي عصر حجر اروپا شناخته مي‌شود که به صورت تصادفي در سال 1850 به دليل طوفان‌هاي شديد منطقه شناسايي شد. ديوارهاي سنگي اين دهکده با وجود گذشت صدها سال همچنان سالم باقي مانده و خانه‌ها نيز به لطف انباشت شدن شن و خاک به درونشان هنوز پابرجا هستند. هرچند اين شهردر فاصله سال‌هاي 3180 تا 2500 پيش از ميلاد فتح شد اما ساکنان آن پس از تغييرات آب و هوايي و افزايش رطوبت و سرما، محل زندگي خود را ترک کردند.
پامپي، ايتاليا:
شهر پامپي که در حدود 2 هزار سال پيش وجود داشت به دليل فوران آتشفشان وسوويوس در سال 79 ميلادي به سرنوشتي غمبار دچار شد. گدازه‌هاي آتشفشاني به گونه‌اي سرتاسر شهر را پوشاند که هر شي جنبده و غير زنده را به مجسمه‌هايي سنگي مبدل ساخت. اين شهر در قرن هجدهم ميلادي کشف شد تا نشانه‌هايي تازه از روش زندگي مردم در اين منطقه را در اختيار محققان قرار دهد.