تکیه امیر چخماق در سال 1316
نام دیگر این مسجد ( میدان ) مسجد جامع نو است ؛ ساخت این مسجد فوق العاده به قرن نهم بازمی گردد ؛ به سال 841 هجری قمری ، هنگامی که توسط امیر جلال الدّین جخماق شامی و همّت همسرش بانو ستی فاطمه خاتون ؛
این مجموعه با ارزش شامل تکیه ، بقعه فاطمه ، مسجد ، آب انبار ، کاروانسرا ، بازارچه حاجی قنبر و ... می باشد ؛ هنگامی که امیر چخماق شامی به همراه امرای شاهرخ تیموری حاکم یزد شدند این مسجد را برای آبادنی و زیبایی شهر ، با کمک همسر امیر چخماق ساختند که ساختش در سال 841 قمری به پایان رسید .
این مسجد زیبا و تاریخی در طول زمان دستخوش تغییراتی شد ؛ برای مثال در سالهای اولیه که این مسجد بنا شده بود بانیان و واقفان میدانی را در کنار مسجد ساختند که این میدان هم اکنون با نام امیر چخماق ، مرکز شهر یزد است ؛ یا شاه عباس صفوی چهار سوقی را بر روی کاروانسرا ساخت یا گفته می شود که در اوایل قرن 13 هجری قمری بخشی از میدان و بازار امیرچخماق ، تبدیل به حسینیه شدند ؛
یکی دیگر از بناهای مربوط به مسجد و تکیه امیر چخماق یزد ، بازار حاجی قنبر جهانشاهی است ؛ حاجی قنبر فردی بوده که از طرف پادشاه ، جهانشاه قره قریونلو ، به حکومت یزد می رسد و آثار زیادی برپا می کند ؛ منتها این اثر او به واسط مسجد امیرچخماق ، مشهورتر است ؛
این مسجد جلوه های زیبا از هنر و فرهنگ است ؛ بنای بیرونی مسجد فوق العاده زیباست و قابل وصف نیست ( مخصوصا در شب ) . در قسمتی از این مسجد سنگی بزرگ نصب شده که در آن متن وقفنامه هایی که برای مسجد و میدان تنظیم شده اند ، وجود دارد ؛ •••شبکه های ظریف از کاشی های معرق در پنجره ها ، استفاده سنجیده و به جا از سنگ در معماری مسجد ، طراحی حوض ها زیبا ، هنر زیبای معرق کاری ، خوشنویسی به خطهای کوفی و ثلث و نسخ در بنا ، مقرنس کاری و منقرص کاری و ... همه و همه از جلوه ی هنر در این بنای کم نظیر است
منبع: وبلاگ خانه های از جنس زمان
نوشته مسجد یا تکیه یا میدان امیر چخماق یزد یکی از زیباترین و بکرترین مکان های دیدنی ـ فرهنگی اولین بار در توریست ها - گردشگری - جهانگردی - ایرانگردی پدیدار شد.