لرستان پایتخت ژئوتوریسم کشور آماده ثبت جهانی ۳ ژئوسایت خود می‌شود

سال گذشته پنج استان کشور کاندیدای انتخاب به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران بودند که در این میان لرستان موفق شد با توجه به پتانسیل های موجود این عنوان را به خود اختصاص دهد.

وجود ژئوپارک های طبیعی از جمله دره «شیرز» و بزرگترین زمین لغزش دنیا با قدمت ۱۱ هزار سال از لرستان استانی منحصر به فرد در حوزه ژئوتوریسم ساخته که طی ماه گذشته شاهد ثبت ملی دره رویایی شیرز بودیم.

جاذبه های اسرار آمیز برای گردشگران

ظهیر حیدری نژاد، مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان گفت: ژئوتوریسم یکی از رشته های گردشگری وابسته به طبیعت است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران و علاقه مندان با حفظ هویت مکانی آنها می پردازد.

وی با بیان اینکه ژئوتوریسم امروزه مخاطبان بسیاری پیدا کرده است، افزود: در جریان فعالیت های زمین گردشگری بازدیدکنندگان ضمن بازدید از پدیده های زیبا و ویژه زمین شناختی، با مبانی پیدایش آنها آشنا شده و اهمیت و ضرورت وجودی آنها را درک می کنند.

مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان اظهار کرد: یکی از ویژگی های منحصر به فرد پدیده های ژئوتوریسمی و برتری نسبی آنها بر پدیده های اکوتوریسم، اسرار آمیز و پیچیده بودن مباحث مرتبط با زمین برای افراد عادی است.

لرستان دارای پتانسیل های فراوانی در زمینه ژئوتوریسم است

حیدری نژاد با اشاره به اینکه لرستان دارای پتانسیل های بسیاری در زمینه ژئوتوریسم است، افزود: در سال ۹۲ طی مصوبه ای از سوی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان در بین سایر استان ها به عنوان پایتخت ژئوتوریسم کشور انتخاب شد.

وی اظهار کرد: گرچه این تعابیر و الفاظ می تواند سهم بسزایی در تلطیف فضای روانی جامعه و افزایش رغبت کنشگران به فعالیت در لرستان ایجاد کند اما اگر این موضوع از روی کاغذ وارد میدان عمل نشود با وجود مشغله های مردم امروز در اذهان به فراموشی سپرده خواهد شد.

مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان یادآور شد: پس از انتخاب لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم کشور با تخصیص اعتبارات لازم فاز اول مطالعات مقدماتی و نیمه تفصیلی ژئوسایتها از طریق شرکت مهندسین مشاور در استان آغاز شد.

شناسایی ۲۰ ژئو سایت در لرستان

حیدری نژاد به گذشت هفت ماه از آغاز مطالعات اشاره کرد و گفت: طی این مدت حدود ۲۰ ژئوسایت با توزیع مناسب شهرستانی و با اولویت مناطق کمتر توسعه یافته شناسایی و تمام مدارک و مستندات برای ثبت ملی آنها جمع آوری شده و روند ثبت آنها در حال انجام و پیگیری است.

وی با بیان اینکه سه منطقه در استان به عنوان ژئوپارک معرفی شده اند، افزود: دره شیرز در شهرستان کوهدشت، منطقه اشترانکوه با محوریت دریاچه گهر در دورود و زمین لغزش سیمره و تالاب های پلدختر در شهرستان پلدختر به عنوان پتانسیل های ژئوپارک شناسایی شده و فرآیند ثبت جهانی آنها در حال انجام است که دستاورد بزرگ و درخور توجهی هستند.

مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان با اشاره به اینکه ژئوتوریسم امروز به برندی برای معرفی استان تبدیل شده است، افزود: در جریان عملیاتی سازی ژئوتوریسم موضوع آموزش و اطلاع رسانی جوامع هدف بسیار مهم است.

حیدری نژاد تصریح کرد: هدف از آشنایی همگان به خصوص کودکان و نوجوان و گردشگران و علاقه مندان به میراث زمین شناختی، جلب همکاری عمومی در حفظ این آثار و استفاده صحیح و بهینه از این منابع خدادادی است.

ایجاد فرصت های شغلی جدید در لرستان با توجه به ظرفیت ژئوتوریسم

وی به مزایای ژئوتوریسم در درآمدزایی مستقیم و غیرمستقیم به واسطه جذب گردشگر اشاره کرد و افزود: همچنین ژئوتوریسم در ایجاد اشتغال بین دانش آموختگان علوم زمین و همچنین ساکنان مناطق هدف موثر است.

مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان به ایجاد مشاغل جدید توسط ژئوتوریسم اشاره کرد و گفت: ایجاد مشاغلی چون راهنمایان زمین شناسی یا ژئوگاید و نگهبانان میراث زمین شناختی یا ژئوگارد همچنین برای کسانی که در زمینه تجاری سازی کالاهای فرهنگی مناطق بومی فعالیت می کنند از مزیت های ژئوتوریسم در یک منطقه است.

حیدری نژاد افزود: در این راستا اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی بر پایه یک برنامه جامع و هدفمند اقدام به تهیه و تدوین پیوست ژئوتوریسم در لرستان کرده که تمامی جوانب فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این مقوله به طور دقیق و در راستای گسترش و نهادینه سازی این مهم به کار گرفته خواهد شد.

وی به فعالیت های انجام شده در سال گذشته اشاره کرد و افزود: برگزاری تورهای زمین گردشگری با همکاری مجموعه جهاد دانشگاهی استان و همچنین آژانس های گردشگری از جمله کارهای سال گذشته است.

اجرای دو طرح در حوزه ژئوسایت های لرستان

علیرضا امری کاظمی مدیر بخش میراث زمین شناختی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز در این رابطه با بیان اینکه باید یک همگرایی و همکاری بین ارگان ها، نهادها و سازمان های استان به وجود بیاید، گفت: سال گذشته آیین نامه اجرایی کارگروه ژئو پارک های ملی کشور با محوریت سازمان زمین شناسی و عضویت سازمان محیط زیست، جنگل ها و مراتع، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و کمیسیون ملی یونسکو مصوب شد و به زودی جلسه اول این کارگروه برگزار خواهد شد.

مدیر میراث زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه شناخت پدیده های ژئوتوریسم ایران در دنیا سال ها قدمت دارد، افزود: از سال ۸۵ مطالعه کلی استان لرستان به دلیل جاذبه های فراوان در راس کارهای مطالعاتی ما در کشور قرار گرفت.

امری کاظمی با بیان اینکه در حال اجرای دو طرح در لرستان هستیم، گفت: طرح اول تهیه گزارش تفصیلی ژئوسایت های لرستان است و گزارش دوم طرح توسعه زمین گردشگری در استان است.

وی با اشاره به اینکه خروجی این دو برنامه در مرداد ماه منتشر می شود، افزود: پس از انجام این دو طرح و آماده سازی مستندات لازم سه ژئوپارک استان را پیشنهاد می دهیم که البته تاکید ما به دلیل بی نظیر بودن پدیده های شیرز روی «دره شیرز» است.

ژئوپارک های لرستان ثبت جهانی می شوند

مدیر میراث زمین شناختی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور یادآور شد: هرکدام از سه ژئوپارک لرستان برای ثبت جهانی انتخاب شوند کار ملی آن شروع شده و طی یک پروسه یک ساله طرح جامع آن تنظیم و زیرساخت ها و سرمایه های مورد نیاز و راهکارهای توسعه ژئوتوریسم در منطقه درج می شود که بر اساس آن می توان ثبت ملی را پس از یکسال انجام داد.

امری کاظمی با اشاره به اینکه یک سال پس از ثبت ملی اجازه ثبت جهانی شدن داده می شود، یادآور شد: یک سال پس از ثبت ملی شدن ژئوپارک پرونده جهانی را برای یونسکو ارسال کرده و با توجه به پتانسیل های خوب این استان تا دو سال آینده به ثبت جهانی خواهد رسید.

بی نظیر ترین تنوع های اقلیمی و زیستی در لرستان

مهراد فتحی بیرانوند، مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان لرستان نیز گفت: لرستان به واسطه اینکه در حوزه زمین شناسی و توپوگرافی اختلاف ارتفاعی بین ۳۰۰ تا چهار هزار و ۵۰ متر دارد که به واسطه همین اختلاف ارتفاع یک تنوع اقلیمی در اینجا شکل گرفته و به واسطه همین تنوع اقلیمی یکی از بی نظیرترین تنوع های زیستی کشور را در لرستان داریم.

وی با اشاره به اینکه حدود ۲۵ درصد تنوع زیستی کشور در لرستان وجود دارد، افزود: لرستان از نظر زمین شناسی استانی کم نظیر است و باید با توجه به شرایط خاصی که از نظر بیکاری دارد از پتانسیل ها در راستای رفع مشکلات اقتصادی نهایت استفاده را برد.

مدیرکل محیط زیست لرستان به قرار گرفتن برخی ژئوپارک های لرستان در محدوده حفاظت شده محیط زیست اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به تاکید دکتر ابتکار ما این آمادگی را داریم از این پتانسیل ها به نفع استان و جوامع بشری استفاده کنیم.

فتحی بیرانوند با بیان اینکه پنج منطقه از مناطق حفاظت شده سطح کشور به عنوان پایلوت شناخته شده و مدیریت مناطق در آنجا اتفاق افتاده است، تصریح کرد: منطقه اشترانکوه لرستان یکی از این مناطق بوده و با تنوع زیستی بسیار بالا مورد توجه است.

وی افزود: مطالعات اشترانکوه انجام و ابلاغ شده و در کارگروه آمایش محیط زیست مطرح کردیم و بناست در اولین جلسه شورای توسعه و برنامه ریزی تصویب شود که با این کار ضمن حفظ مناطقمان برای آیندگان، از این این پتانسیل ها برای توسعه استان استفاده می کنیم.

مدیرکل محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه ۲۵۰ غار در لرستان شناسایی شده است، اعلام کرد: کارگروه غارشناسی را در راستای استفاده از ظرفیت های استان در این زمینه در استان تشکیل دادیم.

لزوم رونق گردشگری با توجه ویژه به ظرفیت ژئوتوریسم لرستان

سیروس ابراهیمی مشاور استاندار لرستان در امور گردشگری نیز گفت: سهم گردشگری در اقتصاد دنیا بعد از صنعت نفت و فروش اسلحه تعیین کننده است.

وی با اشاره به اینکه گردشگری یکی از صنایع پردرآمد دنیاست، افزود: این صنعت با خود سرزندگی، نشاط و تعامل فرهنگی و اجتماعی و امنیتی به دنبال دارد.

مشاور استاندار در امور گردشگری با بیان اینکه ایران جزو ۱۵ کشور برتر دنیا در زمینه داشته های گردشگری است، افزود: در حالی که سهم درآمدی ما از این صنعت به بیش از نیم درصد نمی رسد که جای تفکر و تامل دارد.

بنا بر این گزارش، ظرفیت لرستان در حوزه ژئوتوریسم در حالیست که پیش از این در جلسه شورای ثبت و تعیین حریم آثار تاریخی که در تاریخ ۲۶ آذرماه سال گذشته و در سازمان میراث فرهنگی کشور با حضور اعضای شورای ثبت کشور برگزار شد دره «شیرز» کوهدشت به عنوان یک ژئوسایت منحصر به فرد در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت ملی رسید.

این دره باستانی در ۴۵ کیلومتری شمال شرق کوهدشت و بر سر راه رودخانه سیمره واقع شده است. این دره حیرت انگیز با جاذبه های گردشگری بکر و شگفت انگیز و سرچشمه ها و آبشارها و درختان وحشی پر میوه اش آماده است تا به یکی از گردشگاههای زیبای غرب کشور تبدیل شود.

همچنین استان لرستان میزبان سیمره بزرگ ترین و گسترده ترین زمین لغزش جهان است. این لغزش نزدیک به ۱۱ هزار سال پیش روی داده و به نظر می رسد یک زمین لرزه بزرگ ورقه ای به ستبرای ۳۰۰ متر و درازای ۱۴ کیلومتر از آهک آسماری را به ناگهان از روی یال شرقی کبیرکوه به پایین سُر داده است.

ابرزمین لغزش سیمره در دامنه شمال خاوری کبیرکوه در مرز استان های لرستان و ایلام و میان دو شهر پلدختر و دره شهر رخ داده است.

این ظرفیت ها در کنار جاذبه های بی بدیلی مانند اشترانکوه و دریاچه گهر به عنوان آلپ ایران و نگین زاگرس می تواند لرستان را به استانی سرآمد در صنعت ژئوتوریسم در دنیا تبدیل کند.