تا حدود هفتاد سال پیش بندر لنگه مرکز عمده صید مروارید دنیا بود و به همین دلیل هم به بندر مروارید معروف بود. علاوه بر این، بندر لنگه یکی از مراکز اصلی صادرکننده صدف‌های خوراکی در ساحل خلیج‌فارس به شمار می‌آمد.
ساحل گشه این بندر، به ساحل صدف معروف بود و گفته شده صدف‌های این بندر از نظر طعم و وزن، با بهترین صدف‌های فرانسه رقابت می‌کرد. گونه‌های مروارید مرغوب با درخشندگی و رنگ‌های گوناگون، در آب‌های این بندر صید می شد و این مرواریدها از نظر گونه، درشتی، جنس، زیبایی، شفافیت و رنگ در سراسر جهان کم نظیر بود. زمان قاجاریه که بندر لنگه از پرورنق ترین شهرهای ساحلی ایران به شمار می رفت، به عروس بنادر ایران هم نام گرفت. خیلی قبل ترش یعنی در دوره هخامنشی از بنادر مهم تجاری خلیج فارس بود و از آن به نام «گوگانا» یاد می شد. بندر لنگه در زمان کریمخان زند هم در زمینه ارتباطات دریایی و رونق تجاری پیشرفت زیادی کرد. در حوالی سال های 1889 میلادی در این بندر دفتر کنسولگری فرانسه تاسیس شد؛ اما متاسفانه از شروع جنگ جهانی اول تا بعد از جنگ جهانی‌دوم به دلیل انواع بیماری‌های واگیردار و قحطی، شهر کاملا نابود شد.
واژه لنگه، بی همتا یا همون بی لنگه خودمان است.
برای رسیدن به بندر لنگه گزینه های جاده، ریل و مسیر هوایی وجود دارد. اگر دستتان به جیبتان می‌رسد و سفر هوایی را انتخاب می کنید بدانید فرودگاه بندرلنگه دومین فرودگاهی است که در ایران ساخته شده و تقریباً یک قرن قدمت دارد. در روز افتتاح این خط پروازی چهار فروند هواپیما در فرودگاه قدیم بندرلنگه در محله حسین‌آباد به زمین نشست که حامل وزیر انگلستان و هیات همراه بودند. فاصله یک ساعته بندرلنگه تا بندرعباس، این اجازه را به شما می‌دهد که از خطوط ریلی جنوب هم برای رسیدن به این بندر استفاده کنید؛ یعنی با قطار به بندرعباس بروید و بقیه مسیر را با اتومبیل طی کنید.
سایه خوش یا آریزونا؟
سایه خوش منطقه‌ای است در بندر لنگه به سمت بندرعباس که درست نمی‌دانیم باید نام بیابان به آن داد یا ساحل! این منطقه بیابانی در غرب روستایی به همین نام قرار گرفته است. روستای سایه خوش از توابع بخش مرکزی شهرستان بندر لنگه در 40 کیلومتری جنوب خمیر و 55 کیلومتری بندرلنگه قرار دارد. دسترسی به این منطقه از طریق جاده ارتباطی بندر لنگه به بندر عباس میسر است. منطقه‌ای با بیابان‌های وسیع شبیه بیابان‌های آریزونا که وقتی در آن قدم میزنی و صخره‌های عجیب و غریبش را که در اثر فرسایش آب و وزش باد به طرز عجیبی تراش خورده‌اند میبینی، خصوصا اگر بادی بوزد و کمی خاک روی صخره‌ها را بلند کند، فضا دچار وهم‌انگیزی زیادی می‌شود. باد و آفتاب و سکوت سه فاکتوری هستند که در منطقه سایه خوش بیشتر به چشم می‌آیند. این بیابان همچنین یک چشمه به همین نام دارد که در شکاف سنگ‌های آهکی مارنی و در دامن کوه می‌جوشد.
همچنین بخوانید: چگونه هیچهایک کنیم؟
عمارتی با 25 اتاق!
خانه‌های تاریخی در جای جای ایران کم نیستند. اما عمارت فکری که توسط عبدالواحد فکری از تاجران معروف بندر لنگه در دوره قاجار و با هدف سکونت خانواده و محلی برای تجارت و بازرگانی ساخته شد، ساختمان بزرگی دارد و یکی از الگوهای اصلی معماری جنوب کشور به شمار می‌رود. ۲۵ اتاق، دو زیرزمین و یک حیاط مرکزی از اجزای تشکیل‌دهنده عمارتند. در عمارت پنج بادگیر مشاهده می‌شود که از شاخصه‌های معماری شهرهای جنوبی است و جلوه‌ای زیبا به خانه فکری بخشیده. آب‌وهوای گرم و مرطوب بندر باعث شده بادگیر به‌عنوان یکی از اجزای مهم خانه‌های این منطقه و به‌عنوان ویژگی اصلی معماری خانه‌ها شناخته شود. این عمارت قاجاری در مدخل ورودی شهر از سمت بندرعباس قرار گرفته و اگر با وسیله نقلیه از بندرعباس به بندر لنگه می‌روید، می‌تواند اولین محلی باشد که از آن بازدید می‌کنید. بندرلنگه خانه‌های تاریخی دیگری هم دارد که هرکدام دارای سرگذشتی جذاب هستند؛ خانه بلوکی، خانه بستکی، خانه واحدی، خانه سعدی و خانه گلبتان از این جمله‌اند. به جز این خانه، مسجد ملک‌بن‌عباس، مسجد شیخی، قلعه مغویه (قلعه شیخ سلطان)، آبشار بدو، منطقه بیابانی سایه خوش، چشمه های آب گرم بادون و آسک و برکه دریا دولت می‌توانند برای گردشگران جذابیت‌های بی‌نظیری داشته باشند.
شهر برکه‌ها
علاوه بر بادگیرها که به‌نوعی شناسنامه معماری بندرلنگه است، برکه‌ها یا آب‌انبارهای این شهر هم جالب و در نوع خود دیدنی است. این آب‌انبارها محل ذخیره آب برای روزهای گرم و کم آب سال بوده و البته معماری‌شان ازآنچه شما با آب‌انبارهای رایج در شهر و دیار خود دیده‌اید، تفاوت دارد. مصالح به کاررفته در ساخت این آب انبارها هم کاملاً بومی و محلی است و برای ساخت آن‌ها از ملات ساروج، سنگ‌های رودخانه‌ای و سنگ مرجانی که جزئی از طبیعت این منطقه است، استفاده شده. در قدیم آب این برکه‌های شیرین را مثل آنچه در فیلم‌ها دیده‌اید، با وسیله‌ای به نام کندر (کندر چوبی است که روی دوش گذاشته می‌شد و دو حلب آب در دو انتهای آن با طناب آویزان بود) به خانه‌ها حمل می‌کردند. در طول سفر خود بارها با این آب‌انبارها که روی آن‌ها گنبدهای سفیدرنگ قرار دارد، روبرو خواهید شد.
دیدن لنج‌ها را از دست ندهید
روزگاری که خبری از کشتی‌های بزرگ و شناورهای غول‌پیکر نبود، لنج های سنتی در بنادر و اسکله‌های جنوب ایران حکمرانی و خودنمایی می‌کردند. اگر گذرتان به بندرلنگه افتاد، دیدن این لنج‌های چوبی بزرگ و کوچک با تزیینات جالب را از دست ندهید. هنوز در گوشه و کنار اسکله‌های بندر می‌توانید لنج‌ها، ناخدا و ملوانان آن‌ها را ببینید. اگر فرصت داشتید، سری هم به کارگاه‌های لنج سازی بزنید و از نزدیک با ساخت یک لنج چوبی آشنا شوید. قطعاً تجربه جالبی خواهد بود.
بازار با طعم سوغات و غذای محلی
فرصتی را هم برای گشت و گذار در بازار بندرلنگه اختصاص دهید. بازاری تاریخی که روزگاری جزو بزرگ‌ترین بازارهای جنوب به‌حساب می‌آمده است. قسمتی از سقف این بازار از چوب چندل، بوریا، دعان و چوب نخل ساخته شده و زیبایی خاصی دارد. حضور در بازار مساح این فرصت را به شما می‌دهد که به سراغ صنایع‌دستی این منطقه بروید. گلابتون دوزی، خوش دوزی، گلیم‌بافی، شک بافی و قلاب‌بافی مهم‌ترین تولیداتی است که اغلب توسط زنان هنرمند این خطه تولید می‌شود. لباس‌های محلی، روسری‌های زیبا و رنگارنگ و لوازم تزیینی را می‌توانید از این بازار تهیه کنید.
گشت‌وگذار در بندر زیبای لنگه حتماً گرسنه‌تان خواهد کرد. پس غذاهای محلی را فراموش نکنید. ماهی و میگو جزو لاینفک است و برای طبخ آن ها از ادویه‌ها و سبزی‌های معطر و خوشمزه‌ای استفاده می‌شود. به جز قلیه ماهی و غذاهای دریایی بی نظیری که در بندر لنگه پیدا می شوند یک جور غذای محلی هم هست که در این خطه معروف است و نامش هم گبولی است. نخود، گوشت گوساله، سیب زمینی آب پز، کشمش، برنج و رب گوجه فرنگی مواد تشکیل دهنده این غذاست. گبولی از هند وارد ایران شده و در تهیه آن از برنج هندی استفاده شده است.
نگران اقامت در بندرلنگه هم نباشید. هتل و اقامتگاه‌های بوم گردی مناسب‌ترین گزینه‌ها برای شما و هم‌سفرانتان است. ضمن اینکه اگر اهل دریانوردی باشید و هوا مساعد باشد، می‌توانید ادامه سفر را از طریق دریا و به سمت جزیره کیش پی بگیرید.
نوشته راهنمای سفر به بندر لنگه اولین بار در توریست ها پدیدار شد.